Black Thought, het alias van Tariq Luqmaan Trotter, kennen we al bijna 35 jaar als bezieler en voornaamste lyricist van The Roots. Aangezien die legendarische band sinds zijn laatste plaat …and then you shoot your cousin in 2014 echter op een lager pitje staat en vervelde tot de huiskamerband van The Tonight Show met Jimmy Fallon, achtte Trotter zijn moment gekomen om het op zijn eentje te proberen. Om zijn immer stromende gedachten nog ergens kwijt te kunnen, bracht hij als Black Thought ondertussen al drie volumes van zijn Streams of Thought reeks uit, maar een echt soloalbum durfde hij dat nog niet noemen. Dat soloalbum kreeg pas enkele jaren geleden vorm. In 2020 werd de plaat al voorzichtig aangekondigd als Dangerous Thoughts, een samenwerking met producer Danger Mouse, maar daarna verdween het weer van de radar.
Dat Brian Joseph Burton, beter bekend als Danger Mouse, niet verlegen is om een samenwerking meer of minder aan te gaan, is een openstaande deur intrappen. In 2004 bracht hij al met The Grey Album een geinige mash-up van Jay-Z’s The Black Album en het witte album van The Beatles uit, maar een echte radiohit scoorde hij pas twee jaar later toen hij samen met CeeLo Green als Gnarls Barkley “Crazy” op de wereld los liet. De laatste jaren paaide Burton de indieliefhebbers verder door samen te werken met onder andere Sparklehorse, Karen O van Yeah Yeah Yeahs en James Mercer van The Shins. Toch oogst zijn palmares als producer nog het meest indrukwekkend. Van Gorillaz en The Black Keys, tot Adele, U2, Norah Jones en zelfs Michael Kiwanuka en Parquet Courts. Met al die adelbrieven was het haast een vaststaand feit dat Cheat Codes een plaat om duimen en vingers bij af te likken zou worden.
‘It’s a feel good record. It’s a record for people who got into hiphop and who evolved at the same period of time that we did’; zo omschreef Taariq Trotter zijn nog te verschijnen album al twee jaar geleden. Na een eerste luisterbeurt blijkt dat statement nog steeds overeind te staan. Hoewel de man al de vijftig nadert, zit er amper sleet op zijn flow. Wie Black Thought al wat langer volgt, zal niet steil achterover vallen van zijn onnavolgbare rhymes en bars. En wie het nog niet zag, moet zeker eens zijn ongeëvenaarde freestyle rap bij het radiostation Hot 9 bekijken. Op Cheat Codes lijkt hij meteen uit hetzelfde vaatje te tappen, want openingssalvo “Sometimes” en titelnummer “Cheat Codes” klinken als twee langgerekte gedachtestromen.
De bedjes waarop Black Thought zijn gedachten kan spreiden, maakt Danger Mouse niet van afstandelijke drumcomputers en eenvoudige pianomelodietjes, maar van verborgen en vergeten pareltjes van eind jaren ’60, begin jaren ’70 die hij uit zijn rijke platencollectie opscharrelt. Niet geheel toevallig is dat net ook de tijdsperiode waarin Questlove’s Oscarwinnende documentaire Summer of Soul zich afspeelt. Uit het sensuele “Love Without Sex” van Gwen McCrae haalt Danger Mouse een hook die helemaal op het einde van het nummer verscholen zat en zet het naar zijn hand voor “Sometimes”.
Even later rolt het titelnummer “Cheat Codes” aan topsnelheid en onder tromgeroffel binnen. Black Thought neemt geen blad voor de mond en houdt zijn eigen identiteit en afkomst onder de loep. ‘Blackness is not a monolith’, klinkt het en na een veeg aan elitaire hogescholen wat verder, horen we hoe generatie na generatie nog steeds moeite heeft het hoofd boven water te houden: ‘fathers and sons facing the same thing in the hood, mouth full of blood tasting the same sting, playing the game.’ Op “No Gold Teeth” recycleert Danger Mouse Hugh Masekela’s “Stop” als het funky canvas waarop Black Thought zijn eigen carrière in de verf mag zetten. Op papier lees het als een soort eigen versie van “Started From The Bottom”, maar dan eentje die baadt in het bloed, zweet en tranen van zijn niet aflatende honger. ‘I keep a crowd satisfied, bringing ‘em cold heat / I’m gratified, winning, bling bling and no gold teeth’, sneert hij naar zijn concullega’s. Wat Black Thought betreft, zijn we nog maar net begonnen.
Danger Mouse en Black Thought gooien ook af en toe de deuren van hun studio open voor andere stemmen. Voor zwaargewichten in de hiphopwereld als Danger Mouse en Black Thought hoeven ze waarschijnlijk maar hun rijk gevulde adressenboekje open te slaan en een willekeurig telefoontje te plegen om andere hiphopsterren in hun studio te krijgen. Raekwon (lid van de befaamde Wu-Tang Clan) leent zijn wat hese stem uit op “The Darkest Part” en ook de postume verses van MF Doom op “Belize” zijn een mooie zwanenzang. Werkten Danger Mouse en MF DOOM nog samen op het prettig gestoorde THE MOUSE & THE MASK, dan houdt hij het hier wat ingetogener. Ook wat verder gooien Killer Mike en El-P van Run The Jewels en A$AP Rocky hun gewicht in de schaal met Black Thought. Tot een ware rapbattle komt het niet, maar de vier heren proberen elkaar wel steeds de loef af te steken.
Helaas zijn niet alle gastoptredens even intens, en het verschil in stijl en inhoud wordt nog het duidelijkst op “Because”. Waar Joey Bada$$ het heeft over zijn drugsverleden en aanvaringen met de politie, doet Russ een boekje open over zijn worsteling met roem en het huwelijk van zijn ouders. Black Thought neemt de eerste verses voor zijn rekening en namedropt haast in één adem Niccolo Machiavelli, Yayoi Kusama en Buddha. Naast zijn indrukwekkende flow lijken Russ en Joey gedegradeerd tot schooljongetjes die eventjes bijles krijgen van de grootmeester.
Minder voor de hand liggend is dan weer de samenwerking met de Londense singer-songwriter Michael Kiwanuka, die zijn stem leent aan de zweverige refreinen van “Aquamarine”. De orkestrale arrangementen doen hier wel meer denken aan Kiwanuka’s briljante plaat KIWANUKA uit 2019 die niet toevallig grotendeels geproducet werd door Danger Mouse. De nostalgische strijkers verleiden ook Black Thought tot wat zelfverheerlijking: ‘My words should be studied up in Berklee and Juilliard / All my bars is hard as solid gold bullion.’ Ook op de wat dramatische afsluiter “Violas & Lupitas” leiden zeemzoete violen de weg voor Black Thoughts teksten.
Cheat Codes is een indrukwekkende krachtenbundeling van een geniale producer en een rapper met een encyclopedische kennis van (muziek)geschiedenis. De oude, knisperende samples van vergeten seventies platen die Danger Mouse uit zijn platenbak bovenhaalt, passen wonderlijk goed bij de hedendaagse strubbelingen en zoektocht naar identiteit waar Black Thought mee worstelt. Het is voor Trotter ook het uitgelezen moment om terug te blikken op zijn lange carrière en te zien hoe de wereld rondom hem veranderd is. Ondanks de dagelijkse hustle en struggle kan Trotter zijn diepste gedachten kwijt in zijn muziek en dienen zijn verses en bars als een uitlaatklep voor alle frustraties.
Het album is op zijn best als Black Thought andere sterke rappers als Killer Mike, Raekwon of MF DOOM kan gebruiken als klankbord waarop zijn ondoordringbare verses kunnen afspatten. Wat op zijn beurt ook de gastoptredens een niveautje hoger doet schakelen. Wie oog in oog komt te staan met Black Thought, komt best goed voorbereid en uitgeslapen aan de start en dat is op Cheat Codes duidelijk te horen. Voeg daar dan nog eens de uitgekiende productie en funky samples van Danger Mouse aan toe en je hebt een hiphopklassieker in wording.
Ontdek nog meer muziek op onze Spotify.