Al sedert het prille ontstaan van heavy metal deinsden enkele vooruitstrevende artiesten er niet van terug om de grenzen van het reeds extreme genre alsmaar te verleggen. Bands zoals Venom, Bathory en Hellhammer combineerden in de vroege jaren tachtig satanische teksten met een ongepolijste productie en schelle krijsen. Niet veel later verhieven de Teutoonse thrashpioniers Kreator, Sodom en Destruction samen met enkele Braziliaanse evenknieën de agressie en snelheid van thrashmetal tot nieuwe buitensporigheden. Hoewel deze bands naar hedendaagse normen eerder aansluiten bij speed- en thrashmetal, legden ze de fundamenten van wat later blackmetal zou worden.
Begin jaren negentig pikten enkele Noorse acts deze kenmerken op en creëerden ze op die manier een volledig nieuw genre. Bands zoals Darkthrone, Burzum en Mayhem hanteerden zwaar gedistorte tremolo-riffs ondersteund door onaflatende blastbeats, dubbele basdrum en extreme zangpartijen. Deze artiesten verwierpen klassieke refrein-strofestructuren ten gunste van uitgerekte en repetitieve instrumentele secties. De nadruk kwam te liggen op een winterse, satanische en paganistische sfeer, eerder dan catchy songwriting. Bij die sfeervorming hoorde ook een hele performance die gestalte kreeg via het genre-eigen corpse paint, het aannemen van pseudoniemen en controversiële liveshows waarin rekwisieten zoals pentagrammen, kruisbeelden, middeleeuws wapentuig en gespietste dierenkoppen gangbare praktijken waren. De scene kende dan ook zijn excessen, zoals het in brand steken van verscheidene historische staafkerken en het vermoorden van elkanders bandleden.
Eén van deze blackmetalpioniers uit Noorwegen is het ondertussen legendarische Immortal, opgericht door het duo Abbath en Demonaz. Met Diabolical Fullmoon Mysticism uit 1992, Battles in the North uit 1995 en vooral de klassieker Pure Holocaust van 1993 legde Immortal een blackmetaltemplate neer dat ook ver buiten het Scandinavische schiereiland weerklank vond. In 1997 moest Demonaz echter noodgedwongen zijn gitaarplicht overlaten aan zijn medekompaan wegens een acute tendinitis in zijn arm. Niettemin slaagde de band erin om innovatief te blijven. At the Heart of Winter van 1999 en Sons of Northern Darkness van drie jaar later verenigen de ijzige blackmetalriffs met een episch gevoel voor melodie en thrashmetal invloeden. Wanneer Abbath in 2015 na een aanslepende juridische strijd over het handelsmerk van Immortal ervoor koos om schoon schip te maken, werd dit beschouwd als het definitieve einde van de band. Verassend genoeg zette Demonaz Immortal terug op poten en leverde vijf jaar geleden Northern Chaos Gods af, een plaat die teruggrijpt naar de meer rauwe en agressieve blackmetal uit de beginperiode van het Noorse collectief.
Ook deze nieuwe plaat van Immortal, dat ondertussen zo goed als een eenmansproject van Demonaz is geworden, zit op dezelfde lijn. Het merendeel van de nieuwe songs wordt voortgedreven door hoge tempo tremolo-riffs en blastbeats met hier en daar een snufje melodie. Het openingsnummer “War Against All”, “Thunders of Darkness”, “No Sun” en “Immortal” konden evengoed op Pure Holocaust gestaan hebben. De liedjes zijn echter vrij generiek en vallen moeilijk van elkaar te onderscheiden. Typisch voor de muziek die het label Nuclear Blast Records op de markt brengt is de scherpe en gecomprimeerde productie die afbreuk doet aan de kwaliteit van de muziek. Daarnaast klinken de vocalen van Demonaz hees en zwak waardoor ze veel minder iconisch zijn dan de kikkergeluiden die Abbath voorheen uitspuwde.
Daartegenover bevat War Against All ook nummers die neigen naar de meer epische songwriting die Immortal rond de eeuwwisseling kenmerkte. “Return to Cold”, “Nordlandihr” en “Blashyrkh My Throne” kennen langere liedstructuren, akoestische interludes en meer melodische leads en mid-tempo stukken. Deze tracks kunnen echter bijlange niet tippen aan het materiaal dat de band op At the Heart of Winter neerpootte. De riffs en melodieën zijn gewoonweg niet pakkend genoeg meer. De tweede single “Wargod” klinkt zelfs gewoon als een gerecycleerde versie van de klassieke Immortal-track “Tyrants”.
Met War Against All lijkt Immortal te stranden op een acceptabel, maar allesbehalve uitzonderlijk muzikaal niveau. De vorige albums van de band waren telkens innovatief of hadden op zijn minst een unieke stijl. Enkel diehard Immortal-fans zullen dus de nieuwe plaats enigszins kunnen waarderen. Voor liefhebbers van blackmetal met een meer traditionele esthetiek zijn er moderne bands die dit kunstje ondertussen veel beter klaarspelen, zoals onder andere Mgła en Spectral Wound. Daarnaast is blackmetal ondanks zijn extremiteit één van de meest gediversifieerde metalgenres geworden, met kruisbestuivingen van shoegaze, postmetal en folk. Zowel nieuwe als oude blackmetalfanaten vinden wellicht daar meer hun gading of houden het best tot de klassieke output van Immortal.
Facebook / Instagram / Twitter / Website
Ontdek “Thunders of Darkness”, ons favoriete nummer van War Against All, in onze Plaatje van de Plaat-playlist op Spotify.
