Voor veel bezoekers van Best Kept Secret 2023 zal het een openbaring zijn geweest: De Toegift. Net na de onstuimige set van Goldband zorgde de band voor een van de breekbaarste momenten van het festival, een beetje alsof je na een dorpskermis ineens in de stiltecoupe belandt. Poëtische teksten die inslaan, gecombineerd met prachtig gearrangeerde muziek die je even losweekt van de festivaldrukte: een collectief rustmoment. En dat is eigenlijk precies wat de Zeeuwse band De Toegift is. Rustgevend, troostend, een band die de boel even in perspectief zet. Nu, anderhalf jaar na dat magische bosoptreden, ligt hun tweede langspeler op tafel: kleine auto, grote hot wheel.
Opmerkelijke titel, dachten we. Maar bij de muziek van Maxim Ventulé en co – altijd met een vlaag melancholie – past het natuurlijk perfect. De titel draait namelijk om het verlangen om de wereld meer speels te zien, bijna kinderlijk. Alsof je even teruggaat naar die tijd dat alles simpeler leek, maar stiekem toch net zo ingewikkeld was. Dat gevoel slaat meteen toe bij openingstrack “Odysseus”. Het album trapt ogenschijnlijk bescheiden af, maar opent zich door middel van lichte synths en voor je het doorhebt, waan je je op een lentedag in een veld vol bloemen. En het gevoel van kind zijn, onbezorgd zijn, blijft evengoed hangen op “liefde is lang”. ‘Laat voor even alles simpel zijn / onschuldig als een kind die nog woorden mist voor afstand en tijd’, zingt Ventulé, en zo dwaal je mee in zijn mijmeringen over de liefde. Waar hij op het debuutalbum nog wat op de vlakte bleef, laat hij nu meer van zichzelf zien. Niet met grote gebaren, maar met kleine, rake observaties die net zo goed de jouwe hadden kunnen zijn.
Dat de muziek niet voor iedereen meteen hapklaar is, is duidelijk. Hier en daar schuurt het, soms balanceert het op het randje van theatraal, vooral op de tragere nummers zoals “samen zacht”. Maar juist die breekbaarheid maakt het intrigerend, al moet je ervoor in de stemming zijn. Toch blijft De Toegift niet enkel hangen in hun vertrouwde melancholie. Ze durven uit te zoomen, ruimte te scheppen. Dat blijkt uit de instrumentale stukken “i” en “ii”, die bijna klassiek aanvoelen. Ze zijn adembenemend, mede dankzij de toevoeging van fluitist Carmela Michailidis. Maar Michailidis schittert op dit album niet alleen op haar instrument: ook vocaal laat ze zich gelden. Neem het Griekstalige “Ýparxi”. In eerste instantie voelt de stemwissel misschien wat onverwacht, maar juist daardoor komt het nummer binnen als een perfect getimede afwisseling. Even een zijstap, een frisse wind, zonder dat het de sfeer van het album doorbreekt.
Dat maakt kleine auto, grote hot wheel meer dan alleen een mooi album: het is een plaat die je voelt. De absolute kunststukjes? “dichtbij, veraf” en “Nieuweweg”: nummers die recht onder je huid kruipen. Vooral eerstgenoemde is een klein meesterwerk. Muzikaal kabbelt het rustig voort op zachte drums, maar de combinatie van Ventulés teksten en de fluittonen van Michailidis tilt het tot iets groters. De manier waarop Ventulé zijn woorden stapelt, maakt het bijna alsof je midden in een film zit. Geen overdreven drama, maar gewoon pure emotie. Een in melancholie gedrenkte film, met zinnen die beelden oproepen: ‘En leg je zware hoofd / naast me neer / en het doet geen zeer.’ Prachtige woorden, prachtige song.
Kleine Auto, grote hot wheel is een album dat niet zomaar langskomt en weer wegwaait. Het vraagt om aandacht, om inleving, om de juiste stemming. Wie zich ervoor openstelt, krijgt er iets prachtigs voor terug. De Toegift verstaat de kunst van de kleinschaligheid: subtiele melancholie, poëtische teksten en een warmte die zich langzaam om je heen vouwt. Niet altijd hapklaar, soms wat ongrijpbaar, maar bovenal: bloedmooi.
Facebook / Instagram / Website
Ontdek “dichtbij, veraf”, ons favoriete nummer van kleine auto, grote hot wheel in onze Plaatje van de Plaat-playlist op Spotify.
