Met zeventien albums op zijn teller en sinds 2012 thuis op het ‘Asthmatic Kitty’-label van Sufjan Stevens, heeft Denison Witmer niets meer te bewijzen. De man blijft wat onder de radar van het grote publiek authentieke indiefolk maken. Afkomstig uit Lancaster in Pennsylvania tovert hij al jaren ingetogen sfeervolle nummers uit zijn gitaar, met teksten die het alledaagse in ruraal Amerika in poëtische woorden weten te vatten. Voor het album January 2020 bijvoorbeeld, zocht hij letterlijk iedere dag een nieuw idee, schreef er een song rond en nam het op. Zijn laatste studio-album, American Foursquare, dateert ook uit diezelfde tijd.
Met nummer achttien, Anything At All, is er dan toch de voorspelbare verwachting van niets nieuws onder de Amerikaanse zon. Die verwachtingen zijn inderdaad deels correct, al zijn er toch twee grote zaken veranderd. Enerzijds is Amerika in de laatste vijf jaar door flink wat veranderingen gegaan. Witmer verwerkt hoe Covid het land op zijn kop zette en kijkt ook met groeiend ongeloof naar wat zich binnen en buiten zijn land allemaal afspeelt. Anderzijds is er ook een hele fijne verandering want Sufjan Stevens himself kroop deze keer voor het volledige album mee in de studio, zowel als producer, maar ook als muzikant. De plaat werd opgenomen over een periode van twee jaar met flink wat pauzes, soms gewild, soms ongewild zoals de periode in 2023 waarin Stevens ziek werd en het syndroom van Guillain-Barré bij hem werd vastgesteld. Het grootste deel van de opnames vond plaats in de intieme en huiselijke setting van de Catskills-studio van Stevens en die sfeer ademt de plaat ook resoluut uit.
Anything At All als titel draagt al onmiddellijk een sterke boodschap met zich mee. De frasering verwijst naar wanneer je mensen hulp aanbiedt en hen zegt dat ze echt alles mogen vragen. Dat hulp en toewijding nodig zijn in de staat waarin de wereld vandaag verkeert, wordt een aantal keer prominent naar voren geschoven. Denison Witmer zoekt zijn plaats in het grotere geheel en hoe hij kan bijdragen aan de wereld waarin hij wil leven en zijn kinderen wil zien opgroeien. Maar belangrijker nog: hij wil ook de luisteraar meegeven dat die Anything At All niet alleen richting anderen geldt, maar ook hoe je eigenlijk jezelf dat aanbod moet doen. Vragen staat vrij, maar wat antwoord je jezelf?
Tekstueel gaat hij hiermee direct aan de slag in openingsnummer “Focus Ring”, wat initieel ook de titel van de plaat zou worden, maar minder sterk werd geacht. ‘Are you an artist? / Are you an engineer? / Does the world feel straight? / Or did things get weird?’ gooit hij de luisteraar voor de voeten met zijn openingszin. Iedereen, van kunstenaar tot ingenieur, kan zijn bijdrage leveren voor zijn eigen wereld. Voor Witmer zelf zit de zingeving in de kleine zaken: zich omringen met de juiste gemeenschap en de eeuwige ratrace vertragen door te focussen op zijn familie. In “Older and Free” neemt hij ons mee op een wandeling langs een meer, plukt hij bessen en dwaalt hij langs boerderijen en glooiende heuvels. ‘I am older and free, to do as I please’, klinkt het vastberaden. In het nummer fladderen de arrangementen van Sufjan Stevens heerlijk rond als kleine vogels die het melancholische natuurbeeld nog meer verankeren.
“A House With” laat opnieuw zien dat een connectie met de natuur voor hem zo belangrijk is. Zijn huis vullen met ‘bird life’ en ‘plant life’ maakt hem intens gelukkig, hij maakt in het nummer eigenlijk een boodschappenlijstje van wat hij daarvoor zoal nodig heeft. Een klein pareltje dat naar het einde volledig openbloeit door de weelderige arrangementen van Sufjan Stevens, maar met respect voor de intieme melodie waarrond het is opgebouwd. De hele plaat door zijn het die arrangementen die samen met Witmer’s stem de show stelen en het album voldoende afwisseling geven. Met zijn 35 minuten voor tien songs is het overigens geen lang uitgesponnen werkstuk geworden en weet de plaat zijn momentum hoog te houden. De songs werken prima als korte overpeinzingen met een directe boodschap en veel aandacht voor het doel dat ieder liedje moet hebben. Wat dan te denken van “Slow Motion Snow” dat met zijn acht minuten de enige vreemde eend in de bijt is? Het nummer bouwt zich op rond een echoënde melodie die zorgvuldig en ongehaast verrijkt wordt terwijl we door een dromerig sneeuwlandschap meereizen in het universum dat Denison Witmer en Sufjan Stevens zorgvuldig met elkaar hebben opgebouwd. Het fungeert in die gedaante dan ook als de perfecte afsluiter van een mooi album.
Het korte “Brother’s Keeper” dat de plaat in anderhalve minuut nog tot aan het slotakkoord brengt, is nog eens een korte reminder dat de combinatie van deze twee vrienden – want dat zijn ze – een mooie balans brengt. Denison Witmer slaagt erin om met rake schetsen het alledaagse om te vormen tot inspirerende levensvragen en doet dat ook nog eens gezegend met een warme stem en fonkelend gitaarspel. En Sufjan Stevens wordt hier uitgedaagd in korte nummers zijn volledige bijdrage te leveren met al zijn obligate toeters en bellen. Anything At All is zo een klein maar fijn pareltje geworden en als we dan toch Anything At All mogen vragen, dan vooral graag nog een album (of een concert) waar we deze twee nog eens samen bezig kunnen horen.
Facebook / Instagram / Website
Ontdek “Older and Free”, ons favoriete nummer van Anything At All in onze Plaatje van de Plaat-playlist op Spotify.
