Franz Ferdinand @ De Roma: Rock & Roma

Toen Gavrilo Princip in de zomer van 1914 met een welgemikte kogel de halsslagader van aartshertog Franz Ferdinand van Oostenrijk wist te perforeren, werd het startschot gegeven van wat zou uitmonden in de Eerste Wereldoorlog. Het is een historische katalysator die anno 2025 vervaagd is in de bladzijden van de geschiedenisboeken, getuige een gesprek dat ons ter ore kwam aan de deuren van de Antwerpse De Roma: ‘Hoe zeg je dat die zanger heet? Alex Kapranos? Ik dacht dat die gast Franz Ferdinand noemde.’ Nee, de historische betekenis die gepaard gaat met de naam waaraan de band haar naam ontleende, kunnen we de Schotten niet toebedelen, maar toch kunnen we niet ontkennen dat ook zij eventjes hun momentje in de geschiedenis hadden. Toen Kapranos in de zomer van 2004 op het podium van een overvolle Pyramid Marquee de riff van “Take Me Out’’ vleugels gaf, zorgde dat voor een golf van Britse indierock waar ook bands als Bloc Party en Kaiser Chiefs op wisten te surfen.

Twee decennia later is van die golf nog weinig te bespeuren, maar desondanks blijft het fijn pootjebaden in het nostalgische sop dat Franz Ferdinand de fans blijft voorschotelen. Getuige daarvan is de jongste langspeler The Human Fear, een plaat die lak heeft aan vernieuwing maar resoluut klinkt als het Franz Ferdinand dat de fans van het eerste uur willen. De band mag dan wel uit jonge vijftigers bestaan op dit punt, het geluid van The Human Fear is energiek en bevat duidelijk het DNA van de onstuimige beginjaren. Enkel Kapranos en bassist Bob Hardy blijven weliswaar nog over van de originele line-up, en de Lotto Arena’s werden ingeruild voor Koninklijke Circussen en de Roma, maar desondanks is Franz Ferdinand als band waardig ouder geworden.

Voor de Glaswegians de uitverkochte Roma naar hun hand mochten zetten, kreeg de Londense indierapper Master Peace een half uur om zijn kunnen te tonen. Van op een afstand leek het een miscast om een rapper als prelude te serveren voor een nostalgische gitaarband, maar er was wel degelijk een gemeenschappelijke grond tussen beide, namelijk aanstekelijke energie. Peace Okezie ging dan ook voor een kruisbestuiving tussen hiphop en indierock, met de energie van een Red Bull. “LOS NARCOS’’ kwam meteen al stuiterend de Roma binnen met een vuile gitaarlijn en een opzwepend niemendalletje van een refrein. Master Peace had iets ontwapenend amusants op het podium en kreeg al vroeg op de avond een deel van de voormalige bioscoopzaal van De Roma in beweging. Nummers als “Veronica’’ en “Start You Up’’ mikten vakkundig op de dansbenen en zorgden ervoor dat een flard van “I Bet You Look Good on the Dancefloor’’ van Arctic Monkeys zelfs ietwat overbodig aanvoelde. Met nummers als “GET NAUGHTY!’’ had Master Peace genoeg sterke songs in de achterzak van zijn steeds gevaarlijker afzakkende broek zitten om het publiek mee te krijgen.

Een half uur na het amusante voorprogramma van Master Peace was een volle De Roma uiteraard helemaal klaar om de gitaarhelden van Franz Ferdinand warm te ontvangen. Een zaal als deze was dan ook de perfecte locatie voor een band als deze, die door de jaren heen een sterke livereputatie heeft opgebouwd. Gezellig druk, maar nooit benauwd, en nauwelijks een afstand tussen band en publiek. Dat wil al eens voor de nodige chemie zorgen. Met binnenkomer “The Doctor’’ van de nieuwe langspeler voelde je al meteen dat het plaatje goed zat. De geluidsmix zat opperbest, Alex Kapranos was duidelijk goedgeluimd en de muzikanten speelden strakker dan zou mogen voor een band wiens leeftijd het best omschreven kan worden als ‘herfstig’. Franz Ferdinand voelt anno 2025 dan ook als een groep waar de tijd niet echt vat op lijkt te krijgen. Frontman Alex Kapranos heeft weliswaar wat meer patina dan bij de eerste kennismaking, maar de jongensachtige charme bleek ook vanavond op het podium van De Roma nog steeds aanwezig. Om van de energie nog maar te zwijgen.

Kapranos is dan ook het soort frontman dat werkt op dat podium. Steeds wanneer hij niet achter zijn statief stond om de lage octaven in zijn zangstem herkenbaar in de strijd te gooien, was hij in beweging. Een speels rifje hier, een cheesy danspasje daar, een knipoog naar het publiek. Kapranos smeet zich als een onvermoeibare Energizer Bunny op het podium om heel De Roma goedgezind mee te krijgen in de performance. Uiteraard hielp het de sympathieke Schot immens dat het geluid van zijn band van nature iets speels heeft. Bij Franz Ferdinand is het dan ook nooit lang zoeken naar een amusante gitaarlijn of een meezingmoment. Ook op de nieuwe langspeler The Human Fear gaat de band beter dan ooit op dat elan door. Het is een verzameling van aanstekelijke crowdpleasers die duidelijk geconstrueerd zijn om het doel te treffen in een livesetting. Dat die nieuwe plaat uitstekend gedijt in een zaal als de Roma was maar al te goed meegenomen, want Kapranos en co hadden besloten het leeuwendeel ervan over de setlist te verspreiden.

Dat wil uiteraard niet zeggen dat er geen nostalgische snoepjes waren voor de fans om op te sabbelen. Zo kreeg De Roma al in het tweede nummer op de setlist een flashback naar 2004 met het nog steeds lekker stuiterende “The Dark of the Matinée”. Ook de aanstekelijke recente single “Night or Day’’ wist de sfeer en gezelligheid bij het publiek in Borgerhout hoog te houden, wat nog maar eens in de verf wist te zetten hoe goed The Human Fear zich nieuw voegt in de discografie van Franz Ferdinand. Nagenoeg de volledige show bestond uit een haasje-over spelen van nieuwe nummers van The Human Fear met klassiekers uit het oeuvre. Dat alles als een elegant parelsnoer aaneengeregen voelde, gaf de setlist dan ook een uitgekiend kantje. We zagen een Franz Ferdinand met zelfvertrouwen aan het werk, die het nog steeds viriele “Walk Away’’ liet volgen door het plezante riedeltje dat “Everydaydreamer’’ is. Franz Ferdinand had op die manier een enthousiaste De Roma in zijn binnenzak zitten.

De vonkjes knetterden dus duidelijk in de zaal, met een amusante wisselwerking tussen band en publiek. Toch voelde je duidelijk een verschil in de pikorde wanneer het aankwam op het enthousiasme waarmee nummers onthaald werden. Een “Bar Lonely” is een oerdegelijke rocksong die fans in beweging kreeg, maar het kon niet tippen aan het geluid van een volle De Roma die de intro van een oude kraker als “Do You Want To” herkende. Even kregen we het gevoel dat De Roma haar beste kruit had verschoten. Nummers als “Audacious” en “Darts of Pleasure”, toch een klassieker uit de beginjaren, konden niet bepaald op een warme respons rekenen. Lag het aan Alex Kapranos die zich een droombeeld van een Las Vegas-entertainer leek te willen oproepen met een overdaad aan extraverte handgebaren, of was het gewoon een klein momentje van pauze in de set? Ook “Black Eyelashes” werd aan enkele twijfelende blikken in de zaal te merken met enige reserves onthaald. Kapranos nam ons mee in de sfeer van zijn Griekse roots met behulp van een bouzouki, maar het was duidelijk dat de feta niet echt pakte bij een groot deel van De Roma.

Het was uiteindelijk een oude bekende die de volledige zaal wederom wist in te palmen. “Michael” weerde zich als een duivel in een wijwatervat en kreeg een extra strak jasje aangemeten met de hulp van bassist Bob Hardy en drummer Audrey Tait. Mede door de sfeervolle belichting, wist ook “Love Illumination” de nodige indruk te maken, maar het was vooral die ene herkenbare gitaarlijn die het hem wederom deed. Kapranos toonde zich van zijn meest teasende kant door de o zo herkenbare intro van “Take Me Out” lang uit te spinnen voor hij het nummer De Roma in lanceerde. Het resultaat was gekkigheid bij het publiek. De iconische gitaarlijn werd door een kolkende De Roma luid meegezongen, de Wilde Zee was eventjes verhuisd naar Borgerhout. Uiteraard was het onbegonnen werk voor een nummer als “Hooked” om dat op een even succesvolle wijze op te volgen, maar Kapranos deed zijn best om het publiek opgejut te houden. Zelfs Master Peace mocht nog even het podium op om wat verses te rappen tijdens het nummer, terwijl zijn broek een gevecht met de zwaartekracht voerde.

Gek genoeg verloor Franz Ferdinand daarna wederom enigszins het heilige vuur bij het publiek. “Outsiders” van de ietwat ondergewaardeerde langspeler You Could Have It So Much Better vond geen grote resonantie bij het publiek als afsluiter van de reguliere set. Ook in de toegiften bleef de respons van De Roma initieel vlak. “Build It Up”, “40’” en “The Birds” bleven net iets te gezapig rocken om het vuur finaal aan de lont te steken, waardoor het grote hef- en tilwerk wederom voorbehouden was aan een ouwe getrouwe. Ook “This Fire” kreeg een lang uitgesponnen intro aangemeten, waarbij elk bandlid een nieuwe klanklaag mocht toevoegen alvorens finaal los te gaan. Het nummer deed perfect wat het moest doen. Het zette de boel wederom in vuur en vlam en liet het concert met een moment van rockende euforie eindigen. Antwerpen was out of control, zoals Alex Kapranos fijntjes zong.

Franz Ferdinand zette in De Roma kortom nog eens haar sterke livereputatie in de verf en wisselde vakkundig het sterke nieuwe werk met de oudjes af. Je voelde dat het grote publiek toch vooral liefde in de tank had voor het handvol klassiekers dat de band op haar palmares heeft, maar toch valt het op hoe sterk de nummers van The Human Fear overeind blijven in het gezelschap van die herkenbare titanen. Het slot van het optreden had misschien een banger als “Ulysses” kunnen gebruiken om keet te schoppen, maar desondanks tekende Franz Ferdinand ook nu weer voor een sterk potje ouderwets rocken.

Fan van de foto’s? Op onze Instagram staan er nog veel meer!

Setlist:

The Doctor
The Dark of the Matinée
Night or Day
No You Girls
Bar Lonely
Walk Away
Everydaydreamer
Do You Want To
Audacious
Darts of Pleasure
Black Eyelashes
Michael
Love Illumination
Take Me Out
Hooked
Outsiders

Build It Up
40′
The Birds
This Fire