Je hebt van die artiesten die uit het niets uitgroeien tot wereldsterren, maar evengoed heb je er die heel hun leven lang een beetje onder de radar blijven. Het gekke in dat verhaal is echter dat de muzikale reis van die tweede groep veel dieper, gelaagder en tout court vaak beter is dan die van de eerste. Hoe het kan, is tot op vandaag een verhaal dat vol nuances en uitzonderingen zit, maar soit, daar gaan we het vandaag sowieso niet over hebben. Wel over Japanese Breakfast, de band rond het alter ego van Michelle Zauner; een zangeres die zich eigenlijk aan de top van de voedselketen die bovengenoemde tweede groep vormt mag plaatsen. De Koreaans-Amerikaanse – en dus niet Japanse! – bracht halfweg de jaren ’10 al een paar sterke langspelers uit, maar prikkelde het grotere publiek pas echt met Jubilee begin dit decennium. Ze wisselde voor die plaat haar ietwat melancholische sound een beetje in voor wat meer poppy invloeden, maar kon daar door de pandemie nooit echt uitermate van profiteren.
Maar goed, je zou “Be Sweet” uiteindelijk zeker een hitje mogen noemen, en dus was het in zekere zin onbedoeld lang uitkijken naar wat Zauner in de toekomst daar aan vast zou breien. Het vervolg wordt vandaag de fantastische titel For Melancholy Brunettes (& sad women) gedoopt, en dat werd zonder meer een prachtig album. Niet zozeer omdat er opnieuw enkele hitgevoelige nummers op de tracklist pronken, maar wel omdat Japanese Breakfast erin is geslaagd om een schilderij van een album te maken. Zo eentje waarin elk nummer in dezelfde kleur penseelstreken is geschilderd; vaak nachtelijk blauw, gelijkend op een Barok Italiaanse sterrenhemel – inclusief een heldere maan die een Middeleeuws avondmaal van een gouden randje voorziet. Perfect wat de albumcover insinueert, eigenlijk. Je zou voor minder geloven dat Zauner een synesthetisch zintuig heeft.
Dat poppy randje is met andere woorden weer wegge-ebt op For Melancholy Brunettes (& sad women), en Japanese Breakfast koos – hoe kan het ook anders als je de titel leest – ervoor om de melancholie terug volledig te omarmen. Je zou in dat opzicht recentste single “Mega Circuit” als een bewust gekozen scharniermoment kunnen zien; luchtig, dromerig… een song die de lente aankondigt met de wind in de haren, maar die tegen het einde geleidelijk aan ook wat melancholisch psychedelische randjes begint te introduceren. En zo kom je plotsklaps helemaal in een nieuw geschapen wereld van de Koreaans-Amerikaanse terecht. “Here Is Someone”, de échte opener van de plaat, dompelt je zo dan helemaal onder in een soort dekentje met akoestische, harp- en strijkachtige geluiden. Een dromerig gevoel dat je krijgt van zo’n Barok-schilderij.
Prima vertoeven overigens in dat schilderij, want met “Orlando In Love” voel je niet veel later al het gouden randje dat die maan op je neerstraalt. En het is ook dan dat begint op te vallen hoeveel laagjes Japanese Breakfast in haar muziek probeert te verwerken, al verbleekt die gedachte vanaf het moment dat “Honey Water” begint te spelen. Het absolute hoogtepunt van For Melancholy Brunettes (& sad women) kabbelt initieel zonder te kabbelen, om dan intens open te breken in een soort drijfzand van drums, synths en strijkers; alsof de donkerblauwe, nachtelijke hemel plots wordt overstelpt door van die typisch golvende donkere wolken die voor een muur van geluid zorgen. Een stormpje dat je met verstomming achterlaat.
De stilte na de storm komt samen met brede opklaringen in de vorm van “Little Girl”, de sterrenhemel komt terug in vol ornaat tevoorschijn. Gezellig wegkabbelend, akoestisch met hier en daar een twinkeltje, en in de verte zelfs een jazzy invloed: de puzzelstukjes blijven maar in elkaar vallen, hoe verschillend ze objectief gezien ook mogen lijken. Met “Men In Bars” en Jeff Bridges voegt Japanese Breakfast zelfs een scheutje country aan het geheel toe, al moet ze van dan af aan wel beginnen opletten dat het niet allemaal wat te veel op elkaar begint te gelijken. Nummers als “Leda” en “Winter In La” zijn eigenlijk perfect inwisselbaar, en ook afsluiter “Magic Mountain” kan niet per se dezelfde stempel drukken als al zijn voorgangers. Dat het net de nummers op het einde van For Melancholy Brunettes (& sad women) zijn die een beetje moeten onderdoen voor de rest, zorgt er daarbij ook voor dat je bijna zou vergeten hoe straf de rest van de plaat is.
“Picture Window” herinnert je daar midden in het uitbollen wel nog aan, net doordat het terug wat vintage geluiden toelaat – en ontwaren we daar een slidegitaar? Nog zo’n klein detail in het grote schilderij dat uiteindelijk van de plaat een mooi geheel maakt. Want moet uiteindelijk dus wel nog altijd gezegd dat Japanese Breakfast van For Melancholy Brunettes (& sad women) een echt album heeft weten maken. Eentje dat permanent in elkaar haakt, waarbij verschillende invloeden geruisloos in elkaar overvloeien en alle geluiden zelfs visueel prachtig aanvoelen. Dat er in dat geheel ook enkele hoekjes zijn die iets minder interessant uit de verf komen in vergelijking met andere, is iets dat je ook bij schilderijen tout court kan hebben. En dat is geen probleem, want het totaalplaatje staat er wel. Zo mooi kan melancholie zijn, auditief en visueel.
Begin juli staat Japanese Breakfast op Down The Rabbit Hole, op 5 juli staat ze in de TivoliVredenburg in Utrecht. Je zou het bijna onbegrijpelijk kunnen vinden dat ze niet langs een Werchterse weide passeert.
Ontdek “Honey Water”, ons favoriete nummer van For Melancholy Brunettes (& sad women), in onze Plaatje van de Plaat-playlist op Spotify.
